Akış Ölçüm Ekipmanları

Elektromanyetik debimetreler, iletken sıvıların akışını ölçmek için kullanılan bir tür akış ölçerdir. Bu debimetreler, Faradayın elektromanyetik indüksiyon prensibine dayanarak çalışır.

Elektromanyetik debimetreler, bir boru hattına yerleştirilmiş bir manyetik alan oluşturan bir çift elektromanyetik bobin kullanır. Akışkan borudan geçerken, manyetik alanın değişimi akışkanın hızına bağlıdır. Bu değişiklik, sensörler tarafından algılanır ve akış hızını ölçmek için bir elektriksel sinyal üretilir.

Bu debimetreler, genellikle kimyasal, petrokimya, su arıtma, gıda ve içecek endüstrileri gibi birçok endüstride sıvıların akışını doğru bir şekilde ölçmek için kullanılır. Elektromanyetik debimetrelerin avantajları arasında yüksek hassasiyet, dayanıklılık, düşük bakım gereksinimi ve geniş ölçüm aralığı bulunur.

Coriolis debimetreler, sıvı veya gaz akışını ölçmek için kullanılan yüksek hassasiyetli bir akış ölçer türüdür. İsimlerini, Fransız fizikçi Gaspard-Gustave de Coriolisin adından alırlar.

Coriolis debimetreler, akışkan borularının içine yerleştirilmiş bir çift titreşen tüp veya kiriş kullanır. Akışkan bu tüplerden geçerken, dönme etkisi nedeniyle tüplerin salınımları değişir. Bu değişim, akış hızını ölçmek için kullanılır. Sensörler, tüplerin salınımındaki değişiklikleri algılar ve akış hızını belirler.

Bu debimetreler, yüksek hassasiyet, geniş ölçüm aralığı, sıvı ve gazların ölçümünü tek bir cihazda gerçekleştirebilme gibi avantajlar sunar. Bu nedenle, kimya, petrokimya, gıda ve içecek endüstrileri gibi çeşitli endüstrilerde yaygın olarak kullanılmaktadır.

Dişli debimetreler, akışkanların hacmini ölçmek için kullanılan bir tür mekanik debimetre sistemidir. Temel olarak, iki dişli (genellikle çelik veya bronzdan yapılmış) bir kasa içinde döner. Akışkan bu dişliler arasından geçerken, dişliler döner ve bu dönüş hızı, akışkanın hacmini ölçmek için kullanılır.

Bu debimetreler, düşük viskoziteli sıvıların ölçümü için uygundur ve genellikle petrol endüstrisi, kimya endüstrisi ve su dağıtımı gibi alanlarda kullanılır. Dişli debimetreler, basit yapısı, dayanıklılığı ve düşük maliyeti nedeniyle popülerdir. Bununla birlikte, yüksek viskoziteli akışkanlar için uygun olmayabilirler.

Ultrasonik debimetreler, akışkanın hızını ölçmek için ultrasonik ses dalgalarını kullanan bir tür debimetre sistemidir. Bu debimetreler, akışkanın hızını doğrudan ölçmek için ses dalgalarının hız değişikliklerini kullanır.

Temel olarak, ultrasonik debimetrelerde bir verici ve bir alıcı bulunur. Verici, akışkanın içinden veya dışından ses dalgaları gönderir. Bu ses dalgaları akışkanın hızına bağlı olarak değişiklik gösterir. Alıcı, bu ses dalgalarını algılar ve akış hızını belirlemek için bir hesaplama yapar.

Ultrasonik debimetreler, non-invaziv ölçümler yapabilirler, yani borulara veya akışkanın içine müdahale etmeden çalışabilirler. Bu özellikleri, özellikle temiz su, atık su, kimyasal sıvılar ve gazlar gibi birçok farklı akışkanın ölçümünde kullanılmalarını sağlar. Ultrasonik debimetreler, yüksek hassasiyet, düşük bakım gereksinimi ve uzun ömür gibi avantajlar sunar.

Termal debimetreler, akışkanın hızını ölçmek için akışkanın ısı transferine dayanan bir debimetre tipidir. Genellikle sıvılar veya gazlar için kullanılırlar.

Temel olarak, termal debimetrelerde ısı ölçümü kullanılır. Bir sensör, akışkanın içinden veya dışından bir ısı teli veya termal kütüğü gibi bir ısı kaynağına sahiptir. Akışkan bu ısı kaynağının etrafından geçerken, akışkanın hızı ile ilişkili olan ısı transferi miktarı ölçülür.

Termal debimetreler, özellikle gazlar için yaygın olarak kullanılır, ancak sıvılar için de kullanılabilirler. Basit yapısı, hızlı tepki süresi ve genellikle diğer debimetre türlerine göre daha düşük maliyeti gibi avantajları vardır. Bununla birlikte, yüksek viskoziteli akışkanlar için uygun olmayabilirler ve kirlenmeye karşı hassas olabilirler.

Açık kanal debi ölçümü, bir kanal veya akarsuda akan suyun hacmini veya debisini ölçmek için kullanılan bir yöntemdir. Bu yöntem genellikle su arıtma tesislerinde, nehirlerde, kanallarda, yağmur suyu drenaj sistemlerinde ve sel,taşkın kontrolü gibi su yönetimi uygulamalarında kullanılır.

Açık kanal debi ölçümü, genellikle birkaç farklı yöntem kullanılarak yapılabilir:

1. Kısıtlı Kanal (Parshall Kanalı): Kanalın belirli bir bölümü daraltılır ve akışkanın yüksekliği ölçülerek debi hesaplanır.
2. Dereceli İnme Yüzeyi (Weir): Su seviyesi bir basamak veya set üstünde yükseldiğinde, akışkanın üstünden geçen su miktarı ölçülerek debi hesaplanır.
3. Flüme (Venturi Kanalı): Özel bir geometriye sahip bir kanal kullanılarak suyun hızı ve basıncı ölçülür ve buradan debi hesaplanır.
4. Ultrasonik veya Radar Sensörler: Akışkanın yüksekliğini ölçmek için ultrasonik veya radar sensörler kullanılabilir.

Bu yöntemler, suyun akışkanlığına, debi aralığına ve mevcut koşullara bağlı olarak farklı avantajlar ve dezavantajlar sunar. Ancak hepsi, suyun hareket halindeki hacmini doğru bir şekilde ölçmek için kullanılan etkili yöntemlerdir.

Orifis ölçüm prensibi, bir boru hattında akışkanın hacmini veya debisini ölçmek için kullanılan yaygın bir yöntemdir. Temel olarak, bir orifis plakası olarak adlandırılan bir disk borunun içine yerleştirilir ve akışkanın bu diskten geçmesi sağlanır. Akışkanın bu daralan geçit boyunca hızı artar ve basınç düşer. Bu değişiklikler ölçülerek akışkanın debisi belirlenir.

Orifis ölçümünde, ölçüm noktasında oluşan basınç düşüşü orifis plakasının boyutuna, şekline ve akış hızına bağlıdır. Bu basınç düşüşü, bir diferansiyel basınç ölçer aracılığıyla ölçülür ve akış hızı veya debi, bu basınç düşüşüne dayanılarak hesaplanır.

Orifis ölçümü, basit tasarımı, düşük maliyeti ve geniş ölçüm aralığı gibi avantajlara sahiptir

Pitot tüp, akışkanların hızını ölçmek için kullanılan bir cihazdır. Genellikle hava veya su gibi akışkanlar için kullanılır. İsmi Fransız mühendis Henri Pitot dan gelir; 18. yüzyılda pitot tüpü icat etmiştir.

Pitot tüpü, bir borudan oluşur ve bu borunun bir ucu akışkanın içinde bulunurken diğer ucu dışında bulunur. İçinde bulunduğu akışkanın hareketi nedeniyle, borunun ucundaki basınç artar. Bu basınç farkını ölçerek, akışkanın hızını hesaplamak mümkündür.

Vortex debimetreler, bir akışkanın (genellikle sıvı veya gaz) debisini ölçmek için kullanılan bir tür debimetre (akış ölçer)dir. İsimlerini, akışkanın içinde oluşan ve dönme hızıyla doğru orantılı olan vorteks (girdaplar) oluşturdukları ilkesinden alırlar. Bu vortekslerin oluşumu, akışkanın bir engel (genellikle bir dikenli çubuk veya tüp) tarafından geçirilmesiyle meydana gelir.

Vortex debimetreler, bu vortekslerin oluşma hızını ölçerek akışkanın hızını hesaplarlar. Vortekslerin frekansı, akışkanın hızı ile doğru orantılıdır. Dolayısıyla, vortekslerin sayısını ölçerek, akışkanın debisini belirleyebiliriz.

Bu debimetreler, endüstriyel uygulamalarda geniş bir yelpazede kullanılır. Örneğin, petrokimya tesislerinde, su arıtma sistemlerinde, enerji üretim tesislerinde ve diğer proses kontrol sistemlerinde debi ölçümü için sıkça tercih edilirler. Vortex debimetreler, dayanıklı, düşük bakım gerektiren ve genellikle doğrulukları yüksek olan ölçüm cihazlarıdır.

Akış switchleri terimi, bir akışkanın varlığını veya akış durumunu algılayan ve bu bilgiyi elektriksel sinyallere dönüştüren cihazları ifade eder. Bu cihazlar, belirli bir akış hızı veya akış olup olmadığını belirlemek için kullanılır ve genellikle endüstriyel proseslerde kontrol ve otomasyon sistemlerinde kullanılırlar.

Akış switchleri, genellikle bir sensör ve bir kontrol ünitesinden oluşur. Sensör, akışkanın akışını algılar ve kontrol ünitesine bu bilgiyi iletir. Kontrol ünitesi, belirli bir akış durumu algılandığında çeşitli çıkış işlemleri gerçekleştirir. Örneğin, bir elektrik devresini açma veya kapama, bir alarm tetikleme veya başka bir cihazın çalışmasını başlatma gibi.